De mechanische sondering is feitelijk de voorloper van de elektrische sondering en halverwege de vorige eeuw uitgevonden door Dr. ir. Begemann. Het nadeel van een mechanische sondering is dat hierbij enkel de conusweerstand en de plaatselijk wrijving (kleef) kunnen worden gemeten. De conus wordt eveneens op diepte gedrukt met stalen stangen vanuit een zware sondeerwagen. De druk die nodig is om de stangen op diepte te drukken wordt ín de wagen gemeten met een drukopnemer. Door gebruik te maken van binnenstangen, die nagenoeg wrijvingsloos in de buitenbuis aanwezig zijn, kan direct de druk op de conuspunt worden gemeten, zonder dat behoeft te worden gecorrigeerd voor de totale wrijving op de buitenstangen. Bij een elektrische conus gebeurt dit met rekstrookjes ín de conus, waardoor nog directer kan worden gemeten. Tegenwoordig wordt bij een mechanische sondering de druk op de binnen stangen elektrisch gemeten en iedere 2 cm geregistreerd. De helling kan tijdens het sonderen niet worden gemeten; de bereikte diepte kan dus niet worden gecorrigeerd voor de helling.

Het grote voordeel van een mechanische sondering is dat vaak aanzienlijk dieper kan worden gesondeerd. Het is immers mogelijk nagenoeg het volle wagengewicht (ca. 20 ton) op de binnenstangen af te dragen. De maximale puntbelasting bij een standaard elektrische conus is maar 10 ton.
Bovendien zijn de kosten van een mechanische conus aanzienlijk lager dan van een elektrische conus (meer dan een factor 10). Bij het penetreren van zeer vaste zand- of grindlagen kan derhalve meer risico worden genomen, omdat de kosten bij eventuele breuk aanmerkelijk lager zijn.

Het is goed om in gedachten te houden dat de gemeten conusweerstand bij een mechanische conus vaak lager zijn dan bij een elektrische conus (vanwege de conusvorm). Bij optopping van gebouwen, waarbij de fundering nog vaak is ontworpen op basis van mechanisch uitgevoerde sonderingen, kan vaak enige ruimte worden gevonden in het draagvermogen van de aanwezige funderingspalen indien aanvullende elektrische sonderingen worden gemaakt.